Momenteel maakt de regel volledig/z’n geen uitzondering tussen gebruik in gewone tekst en spraak.
“Maandag gaan we met z’n allen naar De Efteling om je herstel te vieren.”
Als hier ‘z’n’ zou worden vervangen door ‘zijn’ dan krijgt het een klemtoon die de suggestie wekt.dat de doelpersoon niet zo sociaal is en/of anderen (specifiek of algemeen) uitsluit…
Wat stel je als verbetering voor? Tenslotte is het altijd ‘geschreven’ wat wordt gecontoleerd. Eventueel kan wel de tekst worden genuanceerd, maar hoe dan?
Het probleem zit hem in het feit dat de regel geen onderscheid maakt tussen ‘gewone’ tekst en een citaat.
Als je een citaat wijzigt om aan formele grammatica te voldoen, kun je al snel, door onbedoelde wijziging van de klemtoon, in de valkuil van valse citaten vallen.
Een ‘bredere’ versie van het voorbeeld:
Melissa zei, terwijl ze de kaarten die in de brief uit Kaatsheuvel zaten toonde, “Maandag gaan we met z’n allen naar De Efteling om je herstel te vieren.”
en als laatste, ik heb zojuist gelezen dat “met z’n allen” in formele tekst is toegelaten omdat het gaat om ‘niet bezittelijk’ gebruik van het woord.
Het is heel lastig om meer dan enkele woorden in een regel te betrekken. Daarvoor is de taal veel te flexibel. Zelfs nu zijn er op elke regel veel uitzonderingen en werk ik (ja, in mijn eentje) voortdurend aan verbetering.
Het is mogelijk om, ook zonder technische kennis (ik heb daar zelf niet zo veel van) te helpen. Maar zo intelligent dat het hele zinnen kan ontleden en daar zaken uit afleiden, dat wordt het niet.
Om even terug te komen op z’n: geen enkele regel zegt dat iets niet mag. Er worden verbeteringen voorgesteld, en eventueel een verwijzing naar de achterliggende taalkennis gegeven. Als z’n niet zoe mogen, bokte de spellingcontrole er wel op.
Op dit moment werk ik aan het terugdringen van de dubbelzinnigheid van woordsoorten. Van die dubbelzinnigheid hebben heel veel regels last.
A Het probleem met die ‘voorgestelde verbeteringen’ is dat ze maar één kleur gebruiken, wat het extreem moeilijk maakt om ernstige fouten van milde/niet-bestaande fouten te onderscheiden. (Wat leidt tot het zogeheten ‘cry-wolf-effect’.)
B. De simpelste oplossing die ik me kan bedenken is om regels omtrent formele grammatica te negeren wanneer de tekst tussen dubbele aanhalingstekens zit.
Dat lijkt simpel, maar is het niet. Helaas.
Wat eventueel wel kan, is regels bundelen in groepen van ernst. Maar nu zijn de groepen heel anders opgezet, en de taaldeskundigen zijn het er ook niet altijd over eens. Het is wel iets om in het achterhoofd te houden om in de toekomst naar te kijken. Nu gaat alle inspanning zitten in het kloppend maken van de regels.
Hoe dan ook is meer mankracht nodig om dergelijke zaken te doen, in de sfeer van crowdsourcing/verzamelen van de meningen.
Op taaltik.xs4all.nl/LTcheck (ontwikkelmachine) kun je steekproefsgewijs zien wat een regel doet en daar een keuze bij maken of het terecht is of niet. Andere suggesties kunne via dit forum.